Tarih: 11 / Mayıs / 2024 //Sayfa hit sayısı:  2397   

Xanthomonas campestris pv.pruni
Bakteriyel Leke



Hastalık etmeninin genel özellikleri:
Xanthomonas campestris pv. pruni (Smith) Dye bakteriyel bir hastalik etmeni olup, hastalik bakteriyel leke ya da saçma deligi olarak bilinen yaygin bir hastalik etmenidir. Bu hastalik etmeni karsi en hasssas meyve agaçlari seftali ve nektarindir, kayisi ve eriklerde ise sadece hassas olan çesitlerde görülmektedir. Hastaligin gelismesi için uygun olan kosullar ilik ve orta derecede sicakliklar, sik ve hafif geçen yagmurlu havalar, agir çig ve az siddetli rüzgarli hava kosullaridir. Belirtilen hava kosullarinin tamami ya da birazinin hakim oldugu sezonlarda, siddetli enfeksiyonlar her zaman beklenmelidir. Yine hava kosullari uygun oldugunda, bakteriyel enfeksiyon tomurcuklarin açilmasindan hasat zamanina kadar olabilir. Siddetli yagan yagmurlardan sonra yeni infeksiyonlar her zaman çikabilir, böyle kosullarda hastalik genellikle agaçlarin bir tarafinda daha yaygin olarak görülmektedir.


Hastalık Etmeninin Belirtileri (Simptomları):
Hastalik meyve agasçlarinin yesil aksam, ince dallar ve meyvelerinde görülmektedir. Bazi yetistiriciler hastaligi genenllikle bakteriyel etmeninin yapraklarda neden oldugu saçma deligi belirtisinden karekterize eder ve tanimlarlar. Hastalik belirtisi yapraklarda ilk önce, küçük, açik yesil ya da beyazimsi renkte ve lekeyi çevreleyen dokudan kesin olarak ayrilmistir. Bu lekeler çogunlukla yesil aksamlarin uçlarinda daha yogun görülmektedir. Siddetli olarak infektelenen yapraklar sariya döner ve daha dökülürler. Duyarli çesitlerde, yapraklarda olusan bir kaç lezyon yapraklarin dökülmesine neden olabilir. Yaz baslarinda da agir yaprak dökülmeleri meyvelerin büyüklügünü azaltir ve agaçlari zayiflatir.
Bakteriyel lekeye benzeyen diger yaprak lekeleri bir çok diger faktör ve hastaliklar tarafindan neden olabilir, bunlardan X-Hastaligi, su stresi, azot eksikligi ve ilaçlama yanikligi örnek olarak verilebilir. Bakteriyel leke belirtileri ise bu faktörlerden genellikle meyve ve yapraklarda olusturdugu açili simptomlar ile kolaylikla ayirmak mümkün olabilir.
Meyve belirtileri baslangiçta meyvenin yüzeyinde küçük, yuvarlak kahveengi lekeler olarak görülür. daha sora ise bu leklerde çokme ve lekelerin etrafinda ise çatlamalar meydana gelir. Bu tür lekeler meyvelerin görünümünü büyük ölçüde bozamasina ragmen, meyvenin yenilebilir özelligi bozmamaktadir. Yaliniz meyvelerde meydana gelen çatlamalar, çürüklük mikroorganizmalarin girisine müsade ettigi için sekonder zararlanmalar neden olurlar. Geç sezonlarda görülen lekeler genellikle yüzeyseldir ve meyvelerde sadece benekleneme görüntülerin olusmasini saglar.
Hastalik etmeni agaçlarin ince dallarini da infekte eder ve kanserler neden olabilirler. Bu tür belirtiler bahardan sonbahara kadar görmek mümkündür. Ilk önce kanserler morumsu ve suda islanmis bir görünümde, fakat bu lekeler daha sonra daha az yuvarlak ya da eliptik ve çökük bir sekil alirlar. Agaçlarda olusan bu kanserli dokular bakterinin kis gibi olumsuz kosullari geçirmesini saglamaktadir.


Mücadelesi
Kültürel mücadele
1. Kanserli dokulari barindiran ince dal ve sürgünler budanmali ve imha edilmeli.
2. Hastalik etmenine karsi dayanikli kültüvarlar meyve bahçelerinin tesisinde tercih edilmelidir. Dayanikli seftali çesitlerden bazilari; Biscoe, Candor, Cresthaven, Dixired, Earliglo, Emery, Encore, Harbelle, Harbinger, Harbite, Harkin, Jefferson, Jerseyglo, Loring, Madison, NJ 240, NJ 248, Norman, Ranger, Redhaven, Redkist, redskin, Sentinel, ve Sunhaven' dir. Hassas seftali çesitlerinden bazilari ise Blake, Jerseyland, Suncrest, Suncling, Sunhigh, Redcrest, Autumnglo ve Ran Cocas' dir. Hastali etmenine karsi bazi kayisi çesitleride (Goldcot, SH-50, & SH-7) duyarlidir, kayisi bahçesi tesis edilirken dayanikliliklar terçih edilmelidir. Bir nektarin çesidide hastaliga karsi oldukça duyarlidir.
3. Canli ve gür gelisen meyve agaçlari bakimsiz ve yetersiz beslenen meyve agaçlarina göre daha dayaniklidir. Bundan dolayi, gübreleme, budama, sulama ve diger bakim isleri zamaninda ve dikkatli bir sekilde yapilmalidir.
Kimyasal mücadele
Kimyasal ilaçlama özellikle hasattan sonra yapilmali ve kanserli dokularin olusmasina böylelikle izin verilmez. Tomurcuklar patalamadan önce yapilacak bir ilaçlamada hastaligin etkili bir sekilde kontrolü için gereklidir, ve bu ilaçlamayi takiben diger ilaçlamalar hastaligin ortaya çikmasina uygun ortamlar hakim olursa yapilabilir. Tarim ilaçi olarak bakirli preparatlar tavsiye edilmektedir. Hastaligin konrolünde çinko sülfati içeren sprayle ve ziram ile yapilan ilaçlamalar bakteriyel enfeksiyonlarin ortaya çikmasini ve populasyon olusmasini büyük ölüçüde engelledigi bildirilmektedir. Yurt disinda bazi bitki savunmasini tesvik edici maddeler (Serenade, Elexa, Messenger) bu hastaligi kontrol etmek için kullanilmaktadir.
YMG
Etmenin sitematiğini görmek istiyorsanız etmenin ismini tıklayınız
Xanthomonas campestris pv.pruni
 

Bu sayfanın dizaynı ve tüm içeriği Cahid ÇAKIR tarafından hazırlanmıştır.
Sayfaların en iyi görüntüsü 800 X 600 ekran çözünürlüğünde IE' da görebilirsiniz
Eleştiri ve önerilerinizi bekliyoruz.
e-mail:cahidcakir@bitkisagligi.net